مطالعه نقش مؤثر برخی متابولیت های باکتری های سودوموناس فلورسنت در کنترل نماتود ریشه گرهی meloidogyne javanica روی گوجه فرنگی

یکی از توانایی های باکتری های فلورسنت سودومونادس ترشح متابولیت هایی از قبیل سیانید هیدروژن، پروتئاز، سالیسیلیک اسید و سیدروفور است که این مواد از رشد بیمارگرهای موجود در خاک جلوگیری می کنند. برای سنجش توانایی و میزان تولید این مواد توسط برخی استرین های موجود (pseudomonas fluorescens و نیز p. aeruginosa)، یکسری آزمون ها انجام گرفت. در محیط کشت مربوط به هر آزمون، استرین های p. aeruginosa 7nsk2، utpf92 و utpf86 به ترتیب بیشترین میزان سیانید هیدروژن، پروتئاز و سالیسیلیک اسید را تولید کردند. استرین های مذکور، در آزمون آزمایشگاهی (اثر مستقیم سوسپانسیون باکتری علیه نماتود در تشتک های 96 چاهک) عامل بیشترین میزان مرگ و میر لارو سن دوم (بیش از 70%) و عدم تفریخ تخم (بیش از 60%) نماتود بودند (01/0p?). در آزمون گلخانه ای، نشاهای سه هفته ای گوجه فرنگی رقم ارلی اوربانا به گلدان های حاوی 300 گرم خاک سترون انتقال داده شد و یک هفته بعد، یک میلی لیتر سوسپانسیون باکتری از استرین های مورد نظر به غلظت cfu/ml 109 ×1/2-9/1 در 30 میلی لیتر آب مقطر سترون ریخته شد و به خاک هر گلدان اضافه گردید. دو روز بعد از مایه زنی باکتری، اطراف هر نشاء 2000 لارو سن دوم نماتود meloidogyne javanica اضافه شد. چهل و پنج روز بعد از مایه زنی نماتود، برخی از شاخص های رشد (وزن خشک ریشه و اندام هوایی، وزن تر اندام هوایی، طول ریشه و ساقه) و شاخص های بیماری (تعداد و قطر گره، جمعیت نماتود در خاک و ریشه و جمعیت اندوفیت باکتری) در نشاها اندازه گیری شدند. این تحقیق بر اساس طرح آماری کاملاً تصادفی با 10 تیمار و پنج تکرار تنظیم شد. در ریشه های مایه زنی شده با استرین های p. aeruginosa 7nsk2 و utpf86 نسبت به شاهد آلوده، بیشترین میزان رشد گیاه (63% افزایش وزن خشک) و به ترتیب کمترین میزان نفوذ نماتود به ریشه (55% کاهش) و کمترین تعداد گره (53% کاهش) مشاهده شد (05/0p?). استرین utpf86 در مقایسه با سایر استرین های به کار رفته در آزمایش، بهترین کنترل کننده نماتود مذکور بود (05/0p?).